Skip to content Skip to footer

Lojistikte Sürdürülebilir Verimlilik ve Performans Yönetimi

Sektörde Verimliliğin Esasları Nelerdir?

Uluslararası anlamda ülkemiz başta olmak üzere dünya genelinde lojistik sürekli bir gelişim göstermektedir. Lojistik sektörünün daha verimli ve daha üretken olabilmesi için yenilikçi bir bakış açısıyla ülke çağında politikalar belirlenmesi ve bu politikalar uygun strateji ve faaliyetlerin hayata geçirilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda lojistik için enerji verimliliği ve sürdürülebilirlik önemli başlıklar altındadır. Enerji verimliliği ve sürdürülebilirlik için tüm lojistik araç ve ekipmanlarının emisyonları dünya standartları ile aynı olarak araçların ve ekipmanların modernizasyonu sağlanmalıdır. Ayrıca araçların elektrikli ve model yılı olarak yeni olmalarına özen gösterilmelidir. Lojistik tesislerin kurum aşamasında çevresel, toplumsal ve ekonomik boyutlar göz önünde bulundurularak toplumsal duyarlılık artırmakta ve yeşil lojistik desteklenmektedir. 

Karayolu taşımacılığında enerji verimliliği daha da artırmak için denizyolu ve demiryolu taşımacılığı ile karayolu taşımacılığının entegre olduğu taşımacılık altyapısının artması gerekmektedir. Bu bağlamda Akdeniz, Karadeniz, Ortadoğu, Avrupa taşıma ağları ile ilişkili olan limanların sayısı ve hizmet yeteneklerinin artırılması enerji verimliliğini de artıracaktır. Ülkelerin ticaret hacminin artması ile yeni taşımacılık şekilleri de ortaya çıkmaktadır. Hızlı yükleme ve boşaltma özelliği ile Ro-Ro taşımacılık da lojistikte enerji verimliliğini artıran taşımacılık yöntemlerinden biridir. Ro-Ro taşımacılık; yüksek hacimli araçların (araba, kamyon, vagon, tır gibi) deniz yoluyla taşındığı son yıllarda sıklıkla tercih edilen verimliliği yüksek taşıma şekillerinden biridir. 

Sektörde Sürdürülebilirlik Nedir?

Sürdürülebilirlik, sektörel açısından ele alınacak olursa lojistiğin devamlılığı için sürecin sorumlulukla yönetimi anlamına gelir. Sürdürülebilirlik aynı zamanda dünyada sürekli olarak devam eden üretiminde doğal bir sonucu olan çevresel problemleri en aza indirmek, doğal kaynakların ve çevrenin korunmasını hedefleyen bir yaklaşımı ifade eder. Sürdürülebilirlikte ana tema biyoçeşitlilik, karbon ve su ayak izin, karbon ticareti, karbon tutma ve ekolojiktir. Devamlılık hususunda sürdürülebilirlik işletmelerin kendi varlığı ile mümkün olacak bir durum değildir. İşletmelerin sürdürülebilirliği ancak sürdürülebilir çevre, sürdürülebilir ekonomik çevre, sürdürülebilir doğal çevre ve sürdürülebilir sosyal çevrenin varlığı ile mümkün olur. Bu bağlamda sürdürülebilirliği genel olarak toplum, çevre ve ekonomi olmak üzere ele almak gerekir. Sürdürülebilirliğin en önemli adımlarından biri de enerjinin verimli kullanımıdır. Bu konuda lojistik aktörlerine büyük iş düşer. Peki, lojistikte enerji verimliliği nasıl sağlanır?

Sürdürülebilir Lojistiği Nasıl Tanımlarız?

Lojistiğin bir fonksiyonu olan taşımacılığın sürdürülebilir çevreye verebileceği zararlar olmaktadır. Hava ve çevre kirliliği, iklim değişikliği gibi konulara işletmeler direkt etki etmektedir. Dünyada kullanılan petrolün %60’ı, kullanılan enerjinin ise %25’i taşımacılık sektörü tarafından kullanılmaktadır.  Dolayısıyla işletmelerin lojistik faaliyetlerini yürütürken sürdürülebilir bir anlayış ile çalışmalarını devam ettirmeleri gerekmektedir. Günümüzde birçok işletme tarafından; Paris Anlaşması kapsamında en az maliyetle ülkelerini karbonsuzlaştırmaya yardımcı olacak yeni bir küresel karbon piyasası sisteminin gelişmesi, buna bağlı olarak sivil toplum örgütlerinin çalışmaları ve toplumunda bu bakış açısını benimsemesi, günümüzde sürdürülebilir lojistik anlayışının gelişmesine faydalı olmuştur.

Sürdürülebilir lojistik için; yakıt tüketiminin en aza indirgenmesi, uygun nakliye araçların seçimi, araçların bakım ve onarımlarının düzenli yapılması, taşıma mesafelerinin azaltılması sıra ile önem arz etmektedir.

Tersine Lojistik Ne Demek?

Tersine lojistik bir malın üreticiden tüketiciye kadar olan tüm süreçlerini sırasıyla kapsamaktadır. Fakat lojistik faaliyetlerini sadece ürün ve hizmetleri üretim yerinden tüketim yerine ulaştıran bir alan olarak düşünmemek gerekir. Bu döngü ürünün tüketiciye ulaşması ile son bulmamaktadır. Lojistik faaliyetlerde kullanılan maddelerin ve atıkların tekrar üretime kazandırılmasını amaçlayan tersine lojistik, yeşil lojistiğin ve sürdürülebilirliğin içinde bir alt sistem olmakta ve bu sistemin gelişmesine fayda sağlamaktadır.

Tersine Lojistikte Atık Yönetimi Ne Demek?

Tersine lojistiğin faaliyetleri bazı temel unsurlardan bulunmaktadır. Bun unsular; öncelikle geri kazanılacak ürünlerin, toplanacak malzemelerin belirlenmesi ve geri toplanılması, toplama noktalarının belirlenmesi, detaylı bir inceleme yapılarak sınıflandırılması, ürünlerin yenilenmesi, nakil süreci ve nakil sürecinin kontrol aşamalarından oluşmaktadır. Tersine lojistik tüm bu aşamaları ile atık haline gelebilecek pek çok malzemenin geri kazanılması açısından sürdürülebilirliğe katkı sağlamaktadır. 

Ürünlerin geri dönüşleri, kaynak azaltımı, geri dönüşüm, materyallerin tekrar kullanımı, atıkların ayrıştırılması ve yeniden üretim tersine lojistiğin adımları arasında sayılmaktadır.

Tersine lojistik işletmelerin ürünlerinin değerlerini etkin ve verimli kullanmaları, geri dönüşüm işlemleriyle tekrar kullanılabilme yetenekleri olarak da tarif edilmektedir. Tersine lojistik çevresel sürdürülebilirlik ve lojistik faaliyetlerini birleştirdiği için geleneksel lojistik faaliyetlerinde farklılaşmaktadır.

Tersine Lojistiğin Faydaları Nedir?

Tersine lojistik ürünlerin geri kazanımı, kar artışı, müşteri memnuniyetini artırma ve müşteri ilişkilerini geliştirme gibi yararları bulunmaktadır. Bu yararlarının yanı sıra kullanılmış ürünlerin yeniden ve değer katılarak tekrar kullanımı maliyet konusunda tasarruf sağladığı gibi karlılığa da katkı sağlamaktadır. Tersine lojistiğin yeniden üretimden kaynaklı yeni sektörlerin doğmasına katkı sağlama, yeni iş alanları oluşturma ve yeni istihdam alanları oluşturma gibi ekonomik yönden de katkılarının bulunmasının yanında enerji tasarrufu sağlama, hatalı ürün ve hurda oranlarında azalma, çöp alanlarının azaltılması gibi katkılarda bulunma gibi avantajlarından söz edilebilir.

Sektörde Performans Yönetimi

Performans yönetimi; bir konu hakkında yapılan tüm çalışmalar, geriye dönük olarak yapılan analizler ve geri bildirimler kapsamında ele alınır. Sistemsel açıdan iyileştirmenin gerçekleştiği yönetim şeklinde hedef verimliliği artırmaktır. Lojistik performans yönetimi işletmelerin müşteri memnuniyeti, çalışan memnuniyeti ve kârlılık gibi konularını kapsamaktadır. İşletmelerin sürekliliğinde büyük rol oynayan yönetim şekli, doğru ve etkili planlama ile daha kapsamlı bir hal alır. İşletmelerin sürdürebilirliği için performans yönetiminde devamlı olarak iyileştirmeler ve AR-GE çalışmaları büyük önem arz etmektedir.

Lojistik Performans Ölçütleri Nelerdir? 

Geniş bir hizmet sektörü lojistik sektöründe performans ölçütleri departmanlarına göre farklı uygulamalar üzerinden gerçekleştirilir. Lojistik, iş lojistiği, insan kaynakları, muhasebe, satın alma ve tedarik zinciri gibi uygulamalar girift olarak kullanılır. Performansın oluşturulmasında vaka çalışmaları, anketler ve istatiksel veriler yoğun olarak tercih edilir. Farklı kalemlerde bileşenlerin bir arada toplandığı lojistik performans ölçütleri, doğru seçilerek şirketlerin maliyet ve verimlilik oranlarında artış hedeflenir. Ölçütlerin oluşmasında çok değerlilik esastır. Her bir unsur, konu başlığına ve departmanına göre değerlendirildiğinde sonuçların doğru ve verimliliğe fayda sağlamasına ideal ortam sağlar. 

Lojistikte Maliyet, Verimlilik ve Kalite kavramları Nedir?

Tedarik zincirinin performansını etkileyen faktörler arasında yer alan verimlilik şirketlerin büyüme hedeflerinin gerçekleşmesinde etkin rol oynar. Kararların daha net ve gerçekçi olmasını sağlayan verimlilik, kâr marjını da önemli ölçüde etkiler. Dış ticaretteki sürekliliğin oluşması verimli çalışma düzeni ile ilgilidir. Lojistik faaliyetlerin tamamlanma sürecinde etkili olan kalite, taşıma sektöründeki değerlendirmeleri yönlendiren unsurlar arasında dikkat çeker. Sektörel bazda verilen puantajlarda kalite üzerinden değerlendirme yapılır. Bir diğer etken olan esneklik, müşterilerden gelen taleplerin hızlı bir şekilde karşılanmasını kapsar. Ürün geliştirme teslim sürecinin düzenli işlemesi gibi konularda öne çıkar.

Lojistik Değerlendirme Sistemi Nedir?

Uluslararası ticarette sürdürülebilirliği sağlayan lojistik puanlama sistemi, yerel ve bölgesel açıdan önem arz etmektedir. Rekabet ortamında maliyet ve verimlilik planlamalarında öne çıkan model, işletmelerin dış pazarlara açılmasında belirleyici etken olmaktadır. Ülkelerin lojistik çalışmalarına katkı sağlayan her çalışma, ihracat ve ithalat dengesinin oluşmasında öne çıkar. Sayısal verilerin istikrarlı olarak ele alınması, kârlılık kadar memnuniyet açısından da beklentileri karşılayarak hedeflere ulaşılmasını destekler.

Blog Yazılarımı İçin Tıklayınız.

Ticaret Bakanlığı İçin Tıklayınız.